50-ers hebben een imagoprobleem

’50-ers hebben een imagoprobleem.’
Geschreven op 23 augustus 2012
door: Alice en Xavier Zeilinga

In veel culturen is ouderdom iets waar vol verwachting naar uitgekeken wordt. Het is de tijd waarin mensen vereerd en gewaardeerd worden om hun wijsheid en levenservaring.

In onze cultuur is oud worden een probleem.
Wij leven in een actiegerichte wereld waarin het lijkt dat snel leven, snel praten en grote prestaties leveren het enige is dat telt.

Grijze haren zijn wel sexy, maar dan wel alleen aan de slapen en naar het voorbeeld van George Cloony. Jong blijven is het devies… en de schoonheidsbranche en privéklinieken varen er wel bij. Een ooglidcorrectie, tummy tuck, borstvergroting/verkleining, liposuctie, haarinplant of laser ontharing, maar in ieder geval een kleurspoelinkje.

Is er dan nog plaats voor iemand wiens lichaam het langzamer aan gaat doen en die geleidelijk aan vanzelf in een rustiger, meer naar binnen gekeerde levensfase terecht komt?

Wanneer begint ouderdom eigenlijk in onze cultuur? Het lijkt erop of dat start bij 50. Ineens worden mensen anders behandeld…

Wij zelf zitten nog ver van deze leeftijd af, maar merken dat binnen bedrijven en in de samenleving ineens anders omgegaan wordt met medewerkers van 50 jaar en ouder.

Afgelopen week zagen we twee voorbeelden. Het eerste ging over een man die -zogezegd- niet meer flexibel is en waarvan het bedrijf niet weet hoe ze daar mee om moeten gaan (noot: het gaat dan niet om handstand en andere acrobatische bewegingen).

Het tweede voorbeeld ging over een reorganisatie, waarbij de situatie is dat een medewerker van boven de 50 jaar leiding mag gaan ontvangen van een jonge gedreven, energieke manager.

Hier wordt op voorhand een probleem voorzien. Duidelijk in beide situaties wordt de leeftijd als oorzaak genoemd. 50-ers worden gezien als minder flexibel en lastig voor een bedrijf in verandering. Deze groep zou maar lastig mee kunnen met de veranderingen en vooral willen vasthouden aan de ‘oude’ manier van werken. Naar jarenlange kennis en ervaring wordt niet meer gekeken.

De trigger om er een blog over te schrijven heeft te maken met een tv uitzending waarin 50 plussers -die al geruime werkloos zijn- aan het woord waren. Als je je baan verliest is dat heel vervelend, vaak zelfs traumatisch. Dat geldt voor veel mensen, maar als je de vijftig gepasseerd bent, heb je een grotere kans om langdurig of zelfs blijvend werkloos te zijn. De kans om aan een baan te komen is aanzienlijk kleiner geworden dan voorheen.

Slechts 8% slaagt erin om binnen 2 jaar weer een baan te vinden stelde de presentator… En dat terwijl de regering wil dat de pensioenleeftijd omhoog gaat.

Denk eens aan de gevolgen… De frustratie, de financiële situatie, de druk op ondersteunende instanties en wat doet het geestelijk (en ultimo lichamelijk) met iemand? In een land wat vergrijst werken we een afname van vitaliteit collectief in de hand.

Google eens op 50+ en je ziet dat vanaf deze leeftijd je toch echt in een hokje terecht komt; Bij het UWV krijg je een aparte behandeling, waarin je leert hoe je Curriculum Vitae op te stellen en een brief te schrijven. Een brief waaruit natuurlijk blijkt dat je heel flexibel, energiek en fit bent. Je mag je dus aanpassen aan de hippe energieke 30-er.

Er is een aparte politieke partij voor 50 plussers. Ook vind je een eigen datingsite voor de alleenstaande 50 plusser en heus… er bestaat zoiets als een 50plusbeurs.

Vanaf je 50e val je kennelijk in een andere categorie. Stigmatiserend is het ons inziens zeker en wij vragen ons ernstig af of dit bijdraagt tot het -hou je vast- zgn ‘revitaliseren’ van de oudere medewerker.

Twee weken geleden viel de nieuwe regiogids in de bus met het cursusaanbod. We waren verbijsterd over de aparte rubriek van cursussen voor 50 plussers. Er is voor deze doelgroep een apart activeringsprogramma gestart.

Zo kun je als 50 plusser meedoen aan valpreventie. Ja, ja het risico van vallen lijkt significant toe te nemen vanaf je 50e. Daarnaast wordt je gestimuleerd om te gaan knutselen, tekenen, schilderen of beeldhouwen.

Cursussen geënt op het leren omgaan met een computer. Aanvankelijk dachten we dat dit misschien aan deze regio lag, maar niets is minder waar. In heel Nederland worden 50 plusser kennelijk gezien als mensen die actief gehouden moeten worden.

Kortingsacties te kust en te keur; Voordeliger naar de bioscoop, korting op de sportschool, 50+ dagen bij het Aviodrome etc. Alles gericht op actief blijven en meedoen aan de maatschappij?! Saillant detail; Geen van de cursussen en opleidingen gaat over fit blijven op je werk.

Terug naar het ‘reactiveren’ van onze vijftigers; Alsof men vanaf 50 jaar acuut niet meer vitaal zou zijn en dat terwijl het de wens is dat we met z’n alle doorwerken tot ons 67e.

Dit laatste vinden wij overigens prima! Een ieder die kan en wil, mag wat ons betreft doorwerken tot sint-juttemis. Goed voor de vitaliteit van het individu, goed voor het overbrengen van kennis en ervaring, goed voor de economie. en, last but not least, waarschijnlijk (veel) minder zorgkosten.

De 50-er is door de decennia heen toch echt actiever geworden en lopen niet meer rond als opa’s en oma’s met stokken. Toch worden ze in onze maatschappij nog zo behandeld. Wat is hier nou de reden van? Zouden we onszelf niet eens mogen afvragen hoe we hier in de toekomst mee om willen gaan? En wellicht in dialoog gaan met deze ‘bijzondere’ groep, het is maar een idee.